Πέμπτη 12 Απριλίου 2012

TO ΦΩΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ


Ολυμπιος θεος του ηλιου και του φωτος, της μουσικης, της μαντικης, της ιατρικης και της τοξικης. Θεος της ταξης και της αρμονιας του συμπαντος. Ειχε πατερα τον Δια και μητερα τη Λητω, διδυμος αδελφος της Αρτεμης, θεωρηθηκε δε ως η πανελληνια θεοτητα, που περικλειει καθε ωραιο και καθε υψηλο που δημιουργησε η ελληνικη διανοια. Ο Απολλων ειναι συμβολο.
Συμβολιζει τον
λαμπρο ουρανο,το καλλος της ελληνικης φυσης και τις μεγαλες πνευματικες εξαρσεις της ελληνικης φυλης. Ειναι θεος της γαληνης,της ομορφιας και της αρμονιας. Με την εμφανιση του θεου στην ελληνικη κοινωνια μεταβαλλεται και ο βιος του ανθρωπου, εξημερωνονται τα ηθη και κατασιγαζονται τα παθη. Ο ανθρωπος γινεται ημεροτερος και αρχιζει η ανοδικη του πορεια και η πνευματικη του εξελιξη. Ανατελλουν μερες προοδου, ευημεριας, ευνομιας και ταξης, γιατι ειναι και θεος της ευνομιας,της ταξης,της ηθικης και της αρετης. Απολλων και ελληνισμος ειναι παραλληλες εννοιες και θεμελιωνουν τον πολιτισμο και την επιστημη. Ειναι ακομη θεος ποιητης και θεος προφητης, που εκφραζει τις θειες βουλες.

Την αρχαιοτερη διηγηση για την γεννηση του θεου τη βρισκουμε στον Ομηρικο υμνο''εις Δηλιον Απολλωνα''. Στον υμνο του Καλλιμαχου εχουμε την παραδοση στο νεωτεριστικο της τυπο. Η γνωμη που επικρατησε φερει τον Απολλωνα πως γεννηθηκε στη Δηλο. Η Λητω περιπλανιοταν πολλους μηνες για να βρει το μερος που θα γεννουσε. Γυριζε απο τοπο σε τοπο και απο μερος σε μερος κι εκανε μεγαλο κυκλο. Απο την Κρητη πηγε στην Αθηνα και σ όλες τις ελληνικες ακτες μεχρι το Πηλιο, τον Αθω και σ'ολα τα Θρακικα παραλια, στη Μ.Ασια και σ'ολα τα νησια, πουθενα ομως δεν την δεχονταν. Κανενας τοπος δεν της εδινε ασυλο για να γεννησει το λαμπρο θεο, κυριως γιατι φοβουνταν την οργη της Ηρας, που ειχε απαγορευσει να γεννηθει ο θεος σε φωτεινο τοπο. Αλλοι παλι τρομαζαν να αντικρυσουν τον τρομερο θεο που θα γεννιοταν. Τοτε ο Διας εστειλε τον Βορρα να οδηγησει τη Λητω στον Ποσειδωνα τον αδελφο του στα βαθη του ωκεανου. Ο Ποσειδωνας της υπεδειξε το νησι της Δηλου, ομως τα βασανα της συνεχιστηκαν καθως 9 μερες και 9 νυχτες πονουσε και γυρω της ειχαν συγκεντρωθει ολες οι θεες του Ολυμπου,εκτος της Ηρας που κρατουσε κοντα της τη θεα των τοκετων.Οι θεες αναγκαστηκαν με δολο να φερουν κοντα στη Λητω τη θεα.Τοτε η Λητω ενιωσε πολυ δυνατους πονους και ακουμπωντας σ'ενα φοινικα,ιερο δεντρο, κατω απο το βουνο Κυθνος γεννησε πρωτα την Αρτεμη και την επομενη μερα το θεο του φωτος.Ο Απολλωνας σπαργανωθηκε απο τις θεες,αλλα εσπασε τα ''δεσμα'' του και ζητησε αμεσως λυρα, τοξο και βελη.

Η γεννηση του Απολλωνα στο φοινικα εχει διπλη σημασια.Υποδηλωνει το δεντρο και ταυτοχρονα το χρωμα το πορφυρο που συμβολιζει το χρωμα του ουρανου στην ανατολη λιγο πριν βγει ο ηλιος. Η απελευθερωση του θεου απο τα δεσμα του σχεδον μολις γεννηθηκε, η λυρα, το τοξο και τα βελη που ζητησε, η χαρα που σκορπισε στη φυση,μπορει να ερμηνευσει τη δυναμη που εχει ο ηλιος να διαλυει τις ομιχλες που τον περιβαλουν μολις ανατελλει,την πορεια του, τις ακτινες του που σκορπα για να γαληνευει τη φυση.

Ο Απολλων ειναι ο κιθαρωδος θεος. Η μουσικη τεχνη θεωρουσε σαν αρχηγο προστατη τον Απολλωνα,ο οποιος ηταν η ανεξαντλητη πηγη καθε ποιητικης και μουσικης εμπνευσης. To 1892 βρεθηκε στους Δελφους πανω σε δυο πλακες εντοιχισμενες στο εσωτερικο του θησαυρου των Αθηναιων ενας υμνος στον Απολλωνα:

''Ακουστε σεις που καθεστε στον πυκνοδεντρο Ελικωνα με τα ομορφα μπρατσα θυγατερες του Δια, που φερνει το ξεσπασμα των θυελλων, ελατε να ψαλλετε το Φοιβο με τη χρυση κομη, που προχωρει με τις δροσουλες της ξακουσμενης δελφικης καλονερης Κασταλιας απο την κατοικια του, τουτου του βραχου ακολουθωντας τα πηγμενα υψη του Δελφικου μαντειου''

Οι ποιητες θεωρουνται παιδια του Απολλωνα.. Η Σαπφω ειχε πει: '' η λυπη και τα κλαματα δεν πρεπει να βασιλευουν με κανενα τροπο στο σπιτι του ποιητη, ειναι μια αδυναμια αναρμοστη για ενα παιδι του Απολλωνα ''..Κι ο Ομηρος: '' οι ποιητες διδαχτηκαν να ψαλλουν ωδες και ειναι αξιοι τιμης και σεβασμου απο τους ανθρωπους ''..

 Απόλλων
Ο Θεός του φωτός


       Ο Απόλλωνας είναι ο Θεός του φωτός, ο Θεός της μαντικής τέχνης και των
οραμάτων, της μουσικής, των τραγουδιών και της ποίησης (προστάτης των καλών
τεχνών), ο αιώνιος έφηβος. Ακόμη είναι ο Θεός της θεραπείας αλλά επειδή πολύ
συχνά στην αρχαία Ελλάδα όποιος είναι ικανός για το καλύτερο, είναι ικανός και για
το χειρότερο, ο Απόλλωνας είναι ο θεός της πανούκλας και των αρρωστιών.

       Ο Απόλλωνας ή πολύ συχνά ονομαζόμενος με το γνωστότερο προσωνύμιο του,
Φοίβος, είναι ο δίδυμος αδελφός της Θεάς Άρτεμης. Πατέρας του είναι ο Δίας και
μητέρα του η Λητώ μία εκ των τιτάνων που η σεμνότητα και η μετριοφροσύνη την
αντιπροσώπευαν πλήρως. Για πολλούς η Λητώ αντιπροσωπεύει το σκοτάδι κατ?
άλλους πάλι το φως της ημέρας. Ο Δίας σε μία από τις πολλές απιστίες του στην
Ήρα, ερωτεύτηκε την Λητώ και έσμιξε μαζί της. Μην μπορώντας η Ήρα να τιμωρήσει
τον άπιστο σύζυγό της, στράφηκε στη Λητώ μην αφήνοντάς την να γεννήσει. Η
Λητώ, ετοιμόγεννη γυρνούσε από μέρος σε μέρος ψάχνοντας τον κατάλληλο τόπο
για να φέρει στο φως τα παιδιά της, όμως καμία γη δεν την φιλοξενούσε από τον
φόβο για την οργή της Ήρας που θα έπεφτε πάνω της. Ύστερά από καιρό, βρέθηκε
το κατάλληλο μέρος για την Λητώ, ήταν ένα πλεούμενο ξερονήσι το οποίο
φανέρωσε ο Ποσειδώνας, και το οποίο δεν φοβόταν την οργή της Ήρας. Το νησί
ήταν άγονο και δεν προσφερόταν ούτε για καλλιέργεια, ούτε για κτηνοτροφική
δραστηριότητα, έτσι δεν είχε να χάσει τίποτα όταν η οργή της βασίλισσας των Θεών
θα έπεφτε πάνω του. Το όνομά του αρχικά ήταν Ορτυγία και σήμαινε γη των
ορτυκιών στη συνέχεια όμως μετά την γέννηση του Απόλλωνα και αφού ο Θεός το
στερέωσε με τέσσερις πασσάλους στο βυθό, το ονόμασε Δήλο (Φωτεινό). Το μέρος
είχε βρεθεί για την γέννηση των θεών, παρόλα αυτά όμως η Λητώ δεν μπορούσε να
γεννήσει τους θεούς, αφού η Ήρα, κράταγε στον Όλυμπο την Ειλειθυία, την θεά των
αίσιων τοκετών. Η Δήμητρα, η Αθηνά και η Αφροδίτη έσπευσαν σε βοήθεια της
σπαράζουσας τιτάνιδας όμως ήταν αδύνατο να γεννήσει η Λητώ παρά την
παρουσία τους, χωρίς την συγκατάθεση της Ήρας. Τότε οι θεές έστειλαν την Ίριδα
στην Ήρα για να την πείσει, προσφέροντάς της και ένα περίτεχνο περιδέραιο
κατασκευασμένο από τον Ήφαιστο. Η Ήρα το δέχτηκε και ηρέμισε, αφήνοντας την
Ειλειθυία να πάει στη Δήλο. Μετά από την τεράστια ταλαιπωρία της η Λητώ
κατάφερε να γέννηση, πρώτα την Άρτεμη και μετά τον Απόλλωνα.

       Χαρακτηριστικό της γέννησης του Απόλλωνα, εκτός της μεγάλης ταλαιπωρίας
της μητέρας του, ήταν ότι δεν βύζαξε καθώς αμέσως η Θέμιδα έσταξε στο στόμα
του μερικές σταγόνες από νέκταρ και αμβροσία και το βρέφος άρχισε να μεγαλώνει
με εκπληκτικό ρυθμό. Μέσα σε λίγη ώρα πήρε την οριστική του μορφή, μία
πανέμορφη όψη και έγινε ο Θεός που αντάξιός του σε ομορφιά δεν υπήρχε.
Δικαίως οι θεές τον χάζευαν να κάνει τα πρώτα του βήματα πάνω στο νησί, το οποίο
άφησε σε λίγο ταξιδεύοντας για τον Όλυμπο όπου στήθηκε μεγάλη γιορτή για χάρη
του, στην οποία έπαιζε την λύρα που μόλις του είχε χαρίσει ο πατέρας του και δεν
την αποχωρίστηκε ποτέ.

       Ένα από τα κατορθώματα του Απόλλωνα ήταν ότι κατάφερε να σκοτώσει στους
Δελφούς, τον Δράκοντα Πύθωνα. Το τέρας αυτό είχε δέκα χέρια και τέσσερα μάτια
και κυνηγούσε την Λητώ μην αφήνοντας την να γεννήσει. Αφού γέννησε πήγε στους
Δελφούς και εκεί κατάστρεφε τα πάντα και σκότωνε τους ανθρώπους. Αφού το
σκότωσε ο Απόλλωνας, για να τον τιμήσουν οι κάτοικοι, έχτισαν μαντείο προς τιμή
του και θέσπισαν τα Πύθια (αγώνες προς τιμή του Απόλλωνα). Το μαντείο αυτό
ήταν το σημαντικότερο της αρχαιότητας και σε αυτό κατέφευγαν από όλη την
Ελλάδα όσοι αναζητούσαν κάποιο χρησμό. Εκεί, η Πυθία καθήμενη πάνω στον ιερό
τρίποδα και μασώντας φύλλα δάφνης έδινε τους διφορούμενους χρησμούς της.

       Χωρίς αμφιβολία ο Απόλλωνας είναι ο πιο όμορφος σε θεούς και ανθρώπους.
Το υπέροχο σώμα του, το καλογυμνασμένο, αρμονικό, άτριχο κορμί του και τα πάρα
πολύ όμορφα χαρακτηριστικά του προσώπου του, με τα γαλανά του μάτια και τις
μικρές ξανθές του μπούκλες θα τα ζήλευε ο καθένας. Παρόλα αυτά όμως, παρά την
ομορφιά του, δεν έχει τις ερωτικές επιτυχίες που αναμένουμε. Οι γυναίκες όχι μόνο
δεν γοητεύονται από τον Θεό αλλά τρέχουν μακριά του μη θέλοντας να έρθουν σε
επαφή μαζί του. Έτσι όταν ερωτεύτηκε την Δάφνη, την κόρη του θεού ποταμού
Πηνειού της Θεσσαλίας αυτή έτρεχε μακριά στο δάσος μη θέλοντας να τον
παντρευτεί. Πέρασαν μερόνυχτα με τον Θεό να την κυνηγάει και να καταφέρνει
τελικά να την πλησιάσει αρκετά, όμως τότε η Νύμφη παρακάλεσε τον πατέρα της να
την σώσει και εκείνος την λυπήθηκε κα την μεταμόρφωσε στο ομώνυμο φυτό.
Βλέποντάς την ο Απόλλωνας τότε απογοητευμένος και απαρηγόρητος που δεν
κατάφερε να ενωθεί μαζί της, αγκάλιασε το δέντρο που κάποτε ήταν το σώμα της
κοπέλας, έκοψε ένα κλαδί με φύλλα της που κάποτε ήταν τα μαλλιά της και το
φόρεσε στο κεφάλι του ορκιζόμενος πως έκτοτε θα την είχε πάντα μαζί του και η
Δάφνη έγινε το ιερό του δέντρο.

       Ακόμη ένα παράδειγμα ανεπιτυχούς έρωτα του θεού, είναι ο έρωτάς του με την
Κασσάνδρα, την κόρης του βασιλιά της Τροίας Πριάμου. Ο Θεός ερωτεύτηκε την
νεαρή βασιλοπούλα, όμως και αυτή αρνήθηκε τον έρωτά του. Τότε για να την
πείσει, της υποσχέθηκε πως θα της χάριζε την ικανότητα της μαντείας. Η
Κασσάνδρα ενέδωσε τελικά στον Θεό όμως απογοητεύτηκε πολύ από την
συνεύρεση μαζί του και τον έδιωξε. Τότε ο Απόλλωνας θυμωμένος που μια κοινή
θνητή τόλμησε να τον υποτιμήσει, σεβόμενος όμως και την υπόσχεση που της είχε
δώσει, της παραχώρησε μεν την ικανότητα να προβλέπει το μέλλον, όμως την έκανε
έτσι ώστε κανείς να μην την πιστεύει.

       Τέλος ένας ακόμη χαρακτηριστικός μύθος που όπως και οι υπόλοιποι έτσι και
αυτός φανερώνει μεταξύ άλλων ότι δεν αρκεί να είσαι ο ομορφότερος αλλά πρέπει
να είσαι ο κατάλληλος, είναι ο έρωτας του Φοίβου για την Μάρπησσα, την
βασιλοπούλα της Αιτωλίας. Την κοπέλα διεκδίκησε ο Θεός με έναν θνητό, τον Ίδα,
τον οποίο και πολέμησε. Ο Δίας όμως με έναν κεραυνό του τους χώρισε και ο
Μάρπησσα έπρεπε να διαλέξει. Ο Απόλλωνας της υποσχέθηκε πως θα της ήταν για
πάντα πιστός και η ζωή δίπλα σε έναν θεό θα ήταν ονειρική, η Μάρπησσα όμως,
φοβούμενη πως όταν τα χρόνια θα περνούσαν και η ομορφιά και τα νιάτα της θα
χανόντουσαν ο Απόλλωνας θα την εγκατέλειπε, διάλεξε τον θνητό Ίδα.

       Εκτός όμως από γυναίκες, ο Θεός αγάπησε και άντρες, με χαρακτηριστικότερο
παράδειγμα τον έρωτά του για τον Υάκινθο, έναν πολύ όμορφο θνητό. Παίζοντας
όμως μαζί του με τον δίσκο μία μέρα, ο Ζέφυρος, ο άνεμος που ζήλευε τον
Απόλλωνα, παρέσυρε τον δίσκο του και σκότωσε τον θνητό. Απαρηγόρητος ο
Απόλλωνας τον μεταμόρφωσε στο γνωστό λουλούδι για να μείνει αθάνατο για
πάντα έτσι το όνομά του.

       Ο Απόλλωνας δύο φορές, αφού του αφαιρέθηκαν από τον Δία οι θεϊκές του
δυνάμεις, διατάχθηκε από τον πατέρα του να υπηρετήσει ως δούλος σε κάποιον
θνητό.  Και τις δύο φορές ο Φοίβος υπηρέτησε ο βοσκός σε κάποιο κοπάδι γι? αυτό
θεωρείται και ποιμένας θεός. Η πρώτη φορά ήταν όταν υπηρέτησε τον βασιλιά της
Τροίας Λαομέδοντα επειδή συνωμότησε με την Ήρα, την Αθηνά και τον Ποσειδώνα
για να πάρουν την εξουσία από τον Δία. Ο Λαομέδωντας, στο τέλος αρνήθηκε να
πληρώσει τον Απόλλωνα για τις υπηρεσίες του λέγοντας του μάλιστα, όταν ο θεός
διαμαρτυρήθηκε, πως θα του έκοβε τα αυτιά και θα τον πουλούσε ως δούλο. Όταν
ο χρόνος πέρασε και ο θεός ξαναπέκτησε τις θεϊκές του δυνάμεις τον τιμώρησε
στέλνοντας φονικό λοιμό στην Τροία θερίζοντας την χώρα για έξι μήνες. Η δεύτερη
φορά που υπηρέτησε θνητό ο Θεός ήταν όταν, επειδή ο Δίας κεραυνοβόλησε τον
γιο του Απόλλωνα τον Ασκληπιό όταν ο τελευταίος έχοντας προοδεύσει πάρα πολύ
στην ιατρική του τέχνη που και μπορούσε να ανάσταινε μέχρι και νεκρούς, ο Φοίβος
τόξευε πάνω από τον ουρανό τους Κύκλωπες που χάρισαν στον πατέρα του τον
φονικό κεραυνό. Τότε ο Δίας αφαιρώντας ξανά τις δυνάμεις του γιου του τον
έστειλε στις Φέρρες της Θεσσαλίας, στον βασιλιά Άδμητο. Ο Άδμητος αντικρίζοντας
την εξαίσια μορφή του Απόλλωνα αντιλήφθηκε αμέσως την θεϊκή του υπόσταση και
του πρόσφερε τον θρόνο του όμως ο Φοίβος του φανέρωσε πως ήτα θέλημα του
πατέρα του να μπει στην υπηρεσία του. Ευχαριστημένος από την συμπεριφορά του
Άδμητου ο Απόλλωνας, τον αντάμειψε για την ευγένεια και τους καλούς του
τρόπους χαρίζοντας την ευημερία στο παλάτι και στην χώρα του, η οποία έγινε
ιδιαίτερα καρποφόρα με συγκομιδή δύο φορές το χρόνο ενώ οι αγελάδες τους
γεννούσαν δύο μοσχάρια τη φορά. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου